Tuz Stresi ve Farklı Kalsiyum Dozlarının Domateste Verim ve Kalite Üzerine Etkisi

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i11.2179-2184.6428

Anahtar Kelimeler:

Tuz stresi- Kalsiyum- Verim- Kalite- Domates

Özet

Bu çalışmada, topraksız tarım koşullarında farklı tuz stresi ve kalsiyum dozlarının domateste verim ve kalite üzerine etkisi araştırılmıştır. Çalışmada üç farklı tuz dozu (2, 4 ve 6 dS/m) ve dört farklı kalsiyum dozu (0, 50, 100 ve 200 ppm) modifiye edilmiş Hoagland besin solüsyonu ile birlikte bitkilere uygulanmıştır. Standart Hoagland çözeltisi 2 dS/m olarak hazırlanmış ve yüksek tuz konsantrasyonları için (4 ve 6 dS/m) NaCl kullanılmıştır. Yüksek tuzluluk (4 ve 6) pazarlanabilir verimde düşüşe neden olurken, yüksek kalsiyum dozları (100 ve 200 ppm) tuzluluğun verim üzerindeki etkisini önemli ölçüde azaltmıştır. En yüksek tuz konsantrasyonunda (6 dS/m) kalsiyumun 100 ppm'den 200 ppm'e yükselmesi pazarlanabilir verimi 122,51 ton/ha'dan 199,74 ton/ha'a çıkarmıştır. Yaprak klorofil içeriği (SPAD) tuz konsantrasyonundan etkilenmezken, artan kalsiyum dozları klorofil içeriğinde artışa neden olmuştur. Özellikle yüksek tuz stresi altında (6 dS/m) kalsiyumun klorofil artışına etkisi daha belirgin olmuştur. Meyvede elektriksel iletkenlik, suda çözünebilir kuru madde miktarı (Brix) ve titre edilebilir asit miktarı tuzluluk arttıkça artarken, pH azalmıştır. Yüksek tuzlulukta kalsiyum arttıkça Brix ve titre edilebilir asit miktarı azalmıştır. Sonuç olarak, besin solüsyonunun tuz konsantrasyonunun yüksek olması pazarlanabilir ve toplam verimde önemli düzeyde düşüşe neden olurken, tuz stresi altında yüksek kalsiyum uygulaması verim kaybını azaltmıştır. Tuz stresi x kalsiyum interaksiyonu meyve kalite parametrelerini önemli düzeyde etkilemiştir.

Referanslar

Ahmad P, Abd_Allah EF, Alyemeni MN, Wijaya L, Alam P, Bhardwaj R, Siddique KH. 2018. Exogenous application of calcium to 24-epibrassinosteroid pre-treated tomato seedlings mitigates NaCl toxicity by modifying ascorbate–glutathione cycle and secondary metabolites. Scientific reports, 8(1), 1-15. doi: 10.1038/s41598-018-31917-1

Canene-Adams K, Campbell JK, Zaripheh S, Jeffery EH, Erdman Jr JW. 2005. The tomato as a functional food. The Journal of Nutrition, 135(5), 1226-1230. doi: 10.1093/jn/135.5.1226

Cogswell ME, Zhang Z, Carriquiry AL, Gunn ZP, Kuklina EV, Saydah SH, Yang Q, Moshfegh AJ. 2012. Sodium and potassium intakes among US adults: NHANES 2003–2008. The American Journal of Clinical Nutrition 96(3):647–657. doi: 10.3945/ajcn.112.034413

Cuartero J, Fernández-Muñoz R. 1998. Tomato and salinity. Scientia horticulturae, 78(1-4), 83-125. doi: 10.1016/S0304-4238(98)00191-5

De Freitas ST, Amarante CVT, Labavitch JM, Mitcham E. 2010. Cellular approach to understand bitter pit development in apple fruit. Postharvest Biology and Technology 57, 6–13. doi: 10.1016/j.postharvbio.2010.02.006

Farooq H, Bashir MA, Khalofah A, Khan KA, Ramzan M, Hussain A, ... Ahmad Z. 2021. Interactive effects of saline water irrigation and nitrogen fertilization on tomato growth and yield. Fresenius Environmental Bulletin, 30(04), 3557-3564.

Grattan SR, Grieve CM. 1998. Salinity–mineral nutrient relations in horticultural crops. Scientia horticulturae, 78(1-4), 127-157. doi: 10.1016/S0304-4238(98)00192-7

Ho LC. White PJ. 2005. A cellular hypothesis for the induction of blossom end rot in tomato fruit. Annals of Botany 95, 571–581. doi: 10.1093/aob/mci065

Hoagland DR, Arnon DI. 1950. The Waterculture method for growing plants without soil. California Agriculture Experiment Station Circular, 347 p.

Islam MM, Jahan K, Sen A, Urmi TA, Haque MM, Ali HM, Siddiqui MH, Murata Y. 2023. Exogenous Application of Calcium Ameliorates Salinity Stress Tolerance of Tomato (Solanum lycopersicum L.) and Enhances Fruit Quality. Antioxidants, 12, 558. doi: 10.3390/antiox12030558

Karaman MR, Turan M, Yıldırım E, Gunes A, Esringu A, Demirtaş A, Gursoy A, Dizman M, Tutar A, Kilinc H. 2012. Ca ve B-Humat bilesiklerinin domates (Lycopersicon esculentum L.) bitkisinin verim parametreleri ile klorofil ve stoma geçirgenliği üzerine etkilerinin belirlenmesi. Sakarya Üniversitesi Fen-Edebiyat Dergisi, 14(1), 177-185.

Khursheda P, Ahamed KU, Islam MM, Haque MN. 2015. Response of tomato plant under salt stress: role of exogenous calcium. Journal of Plant Sciences, 10(6), 222-233. doi: 10.3923/jps.2015.222.233

Labate JA, Grandillo S, Fulton T, Muños S, Caicedo AL, Peralta I, ... Causse, M. 2007. Tomato. Vegetables, 1-125. doi: 10.1007/978-3-540-34536-7_1

Maggio A, De Pascale S, Angelino G, Ruggiero C, Barbieri G. 2004. Physiological response of tomato to saline irrigation in long-term salinized soils. European Journal of Agronomy, 21(2), 149-159. doi: 10.1016/S1161-0301(03)00092-3

Nizam R, Hosain MT, Hossain ME, Islam MM, Haque MA. 2019. Salt stress mitigation by calcium nitrate in tomato plant. Asian Journal of Medical and Biological Research, 5(1), 87-93. doi: 10.1051/agro:2001130

Ouhibi C, Attia H, Rebah F, Msilini N, Chebbi M, Aarrouf J, Urban L, Lachaal M. 2014. Salt stress mitigation by seed priming with UV-C in lettuce plants: Growth, antioxidant activity and phenolic compounds. Plant Physiol Biochem 83: 126–133. doi: 10.1016/j.plaphy.2014.07.019

Petersen KK, Willumsen J, Kaack K. 1998. Composition and taste of tomatoes as affected by increased salinity and different salinity sources. The Journal of Horticultural Science and Biotechnology, 73(2), 205-215. doi: 10.1080/14620316.1998.11510966

Saito T, Matsukura C. 2015. Effect of salt stress on the growth and fruit quality of tomato plants. Abiotic Stress Biology in Horticultural Plants, 3-16. doi: 10.1007/978-4-431-55251-2_1

Suzuki K, Shono M, Egawa Y. 2003. Localization of calcium in the pericarp cells of tomato fruit during the development of blossom-end rot. Protoplasma 222, 149–156. doi: 10.1007/s00709-003-0018-2

Tabatabaeian J. 2014. Effect of calcium nutrition on reducing the effects of salinity on tomato plant. American Journal of Plant Nutrition and Fertilization Technology, 4(1), 11-17.

Tanveer K, Gilani S, Hussain Z, Ishaq R, Adeel M, Ilyas N. 2020. Effect of salt stress on tomato plant and the role of calcium. Journal of Plant Nutrition, 43(1), 28-35. doi: 10.1080/01904167.2019.1659324

Tuna AL, Yıldıztekin M, Köşkeroğlu S, Yokaş İ. 2017. Tuz Etkisi Altındaki Domates Bitkisinde Potasyum ve Kalsiyum Antioksidatif Sistemi Etkiler mi?. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 71-78. doi: 10.19159/tutad.300711

Tüzel Y, Tüzel IH, Ücer F. 2003. Effects of salinity on tomato growing in substrate culture. In International Symposium on Managing Greenhouse Crops in Saline Environment 609 (pp. 329-335). doi: 10.17660/ActaHortic.2003.609.49

Zhang P, Senge M, Dai Y. 2016. Effects of salinity stress on growth, yield, fruit quality and water use efficiency of tomato under hydroponics system. Reviews in Agricultural Science, 4, 46-55. doi: 10.7831/ras.4.46

Yayınlanmış

2023-11-27

Nasıl Atıf Yapılır

Shakir, Z. R., & Geboloğlu, N. (2023). Tuz Stresi ve Farklı Kalsiyum Dozlarının Domateste Verim ve Kalite Üzerine Etkisi. Türk Tarım - Gıda Bilim Ve Teknoloji Dergisi, 11(11), 2179–2184. https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i11.2179-2184.6428

Sayı

Bölüm

Araştırma Makalesi